İlerlemeci-pozitivist anlayışın temel tezi din ve dinî olanın hurafeler olduğu, bilim ile teknolojinin ilerlemesiyle dinin aşamalı olarak ortadan kalkacağı şeklinde idi. Bu tezin bilimsel bir tespit değil de bir temenni olduğunu söylemek zor olmayacaktır. Bunun göstergesi de ilahî dinlerin yanı sıra beşerî dinlere olan ilginin devam etmesi; dinin, bireyin yaşamının yanı sıra toplumsal değişim ve dönüşümdeki etkisi ya da rolünün bir şekilde sürüyor olmasıdır. Başka bir gerçek ise tarihin her döne ...